کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟
کلید اتوماتیک کمپکت از انواع کلیدهای الکترومکانیکی فشار ضعیف است که وظیفۀ قطع یا وصل مدار الکتریکی را بر عهده دارد. کلید اتوماتیک کمپکت، با نام اختصاری MCCB، یک نوع بریکر قابل قطع زیر بار است که جهت حفاظت اتصال کوتاه و اضافه‌بار در موتورها و سیستم روشنایی، صنعتی و مصرف‌کننده‌های دیگر استفاده می‌شوند. کلید اتوماتیک کمپکت، معمولاً جریان‌هایی را که بیشتر از مقدار تعیین‌شده برای کلید مینیاتوری است را کنترل می‌کند.
همچنین، کلید اتوماتیک کمپکت توانایی جلوگیری از وارد شدن خسارات و سوختگی به تجهیزات روشنایی، سیم‌ها، ماشین‌آلات صنعتی، برق صنعتی و … در برابر به وجود آمدن اضافه‌بار و اتصال کوتاه در مدارهای آن‌ها را دارند.
انواع کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟
کلیدهای اتوماتیک به‌صورت دسته‌بندی‌های زیر تقسیم می‌شوند:
-
کلید اتوماتیک کمپکت غیرقابل تنظیم (فیکس)
کلیدهای اتوماتیک فیکس از لحاظ رنج جریان قابل حفاظت غیرقابل تنظیم هستند.
-
کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم حرارتی مغناطیسی
این دسته از انواع کلید نیز به دو دسته کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم حرارتی – مغناطیسی و کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم الکترونیکی تقسیم می‌شود. در نوع کلیدهای اتوماتیک قابل تنظیم، امکان تنظیم جریان از ۰٫۶ یا ۰٫۸ تا ۱ برابر جریان بار کامل وجود دارد.
کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم حرارتی مغناطیسی جریان اسمی از ۲۵ تا ۶۳۰ آمپر با قدرت اتصال کوتاه ۳۶ تا ۶۵ کیلو آمپر.
-
کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم الکترونیکی
یکی از خصوصیت‌های کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم الکترونیکی، کوچک بودن ابعاد آن است. این کلید امکان سرویس و تعمیر ندارد که ازجمله معایب آن به شمار می‌رود. کاربرد این کلید کنترل و قطع جریان‌های اضافه‌بار و اتصال کوتاه است. کلید اتوماتیک کمپکت قابل تنظیم الکترونیکی تا ۷۰ درصد جریان نامی قابل تنظیم هستند.
کلید اتوماتیک کمپکت الکترونیکی از جریان اسمی از ۴۰۰ تا ۸۰۰ آمپر باقدرت اتصال کوتاه ۸۵ کیلو آمپر با قابلیت تنظیم جریان اسمی از ۰٫۳۵ جریان اسمی و جریان قطع آنی از ۴ برابر جریان اسمی.
مزایا کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟!
- مقاومت در برابر بار‌های لحظه‌ای، بدون قطعی
- قدرت قطع بالا (۲۵ka-100ka)
- رنج‌های گسترده جریان
- قابلیت فرمان پذیری و کنترل
- تعداد دفعات قطع و وصل بار در کلیدهای اتوماتیک بسیار بیشتر از کلیدهای مینیاتوری است.
- یکی از قابلیت‌های بسیار مهم و کاربردی کلیدهای اتوماتیک، سه حالته بودن سوئیچ آن‌ها است.
وظایف کلید اتوماتیک کمپکت چیست؟
کلید کمپکت MCCB زمانی که در مدار قرار می‌گیرد، وظایف و اهدافی را باید انجام دهد تا ایمنی و جان افراد از خطرهای احتمالی در اثر آسیب‌دیدگی دستگاه‌ها، حفظ شود. وظایف کلید کمپکت MCCB عبارت است از:
- حفاظت از تجهیزات در برابر اضافه جریان یا همان اتصال کوتاه که به سبب همین ویژگی در صورت بروز هرگونه اضافه‌بار، مدار توسط کلید MCCB قطع خواهد شد.
- استفاده از کلید کمپکت برای قطع و وصل کردن یا تغییر وضعیت دستگاه
- در صورت بروز مشکل در تجهیزات، استفاده از این نوع کلیدها بسیار کمک‌کننده می‌تواند باشد.
کاربردهای کلید کمپکت چیست؟!
دامنه کاربرد کلید کمپکت MCCB بسیار گسترده است و ما در این قسمت قصد داریم، برخی از کاربردهای مهم این کلید را برای شما خوانندگان عزیز ذکر کنیم.
این کاربردها عبارت‌اند از:
- استفاده از بانک‌های خازنی در وسایل صنعتی که از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند که در برخی اوقات امکان دارد جریان زیادی را بکشند، در این صورت کلیدهای MCCB بهترین محافظ برای آن‌ها هستند.
- برای محافظت از موتورها در برابر اضافه‌بار
- حفاظت از دستگاه‌ها تا جریان حدود ۲۵۰۰ آمپر؛ بنابراین برای حفاظت از ژنراتور‌های عظیم که قیمت بالایی دارند، کاربرد دارد.
۷ تفاوت مهم کلید اتوماتیک کمپکت و کلید مینیاتوری به نقل از الکتروشایلی
-
رنج جریان:
اولین تفاوت کلید اتوماتیک کمپکت و کلید مینیاتوری رنج جریان است. کلید اتوماتیک و کلید مینیاتوری هر دو جریان اضافه‌بار و اتصال کوتاه را تشخیص داده و مدار را قطع می‌کنند؛ اما در این تشخیص کلیدها یک تفاوت نهفته است. کلید مینیاتوری از ۲ آمپر تا ۶۳ آمپر تولید می‌شود. البته در بعضی برندها کلید مینیاتوری در رنج ۸۰، ۱۰۰ و ۱۲۵ هم تولیدشده است اما رایج نیست و کمتر می‌توان آن را در بازار پیدا کرد؛ اما کلید اتوماتیک در رنج ۲۵ تا ۱۶۰۰ آمپر تولید می‌شود.
-
قابلیت تنظیم:
دومین تفاوت کلید اتوماتیک کمپکت و کلید مینیاتوری در قابلیت تنظیم است. کلید اتوماتیک هیوندای دو نوع فیکس و قابل تنظیم دارد. در کلید اتوماتیک قابل تنظیم می‌توان جریان کلید را در یک محدوده مشخص تغییر داد و این حسن بسیار بزرگی است؛ یعنی شما می‌توانید از یک کلید در محدوده‌ای برای جریان‌های مختلف استفاده کنید. این در حالی است که کلیدهای مینیاتوری قابلیت تنظیم ندارند.
-
قدرت قطع:
سومین تفاوت کلید اتوماتیک کمپکت و کلید مینیاتوری در قدرت قطع آن‌هاست. کلید مینیاتوری اشنایدر معمولاً قدرت قطع ۶ یا ۱۰ کیلو آمپر دارد؛ اما اگر بخواهید مداری با قدرت قطع بالاتر داشته باشید می‌توانید از کلید اتوماتیک استفاده کنید که در قدرت قطع ۲۵، ۳۶، ۵۰، ۷۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ کیلو آمپر تولید می‌شود.
-
دوحالته و سه حالته:
چهارمین تفاوت کلید اتوماتیک کمپکت و کلید مینیاتوری حالات عملکرد آن‌هاست. کلید مینیاتوری فقط دو حالت قطع و وصل دارد؛ اما کلید اتوماتیک سه حالته است: حالت قطع، حالت وصل و حالت تریپ. در حالت تریپ کلید در وسط قرار می‌گیرد.
در حقیقت علت ایجاد حالت تریپ در کلید اتوماتیک کمپکت این بود که وقتی کلید مینیاتوری در حالت قطع قرار می‌گیرد، مشخص نیست که کسی کلید را به حالت قطع برده یا خود کلید به علت خطا به حالت قطع رفته است؛ اما این مشکل با اضافه کردن حالت تریپ در کلید اتوماتیک حل شده است.
-
قابلیت نصب رله‌های کنترلی:
کلید اتوماتیک قابلیت نصب انواع رله‌های کنترلی مثل رله شنت تریپ و آندر ولتاژ را دارد. علاوه بر این می‌توان کلید اتوماتیک را موتوری کرد؛ یعنی کلید با استفاده از موتور نصب‌شده روی آن قطع و وصل شود. پس کلید اتوماتیک از راه دور قابل‌کنترل است؛ اما کلید مینیاتوری چنین قابلیت‌هایی ندارد!
-
قیمت:
کلید اتوماتیک قابلیت‌های بیشتری نسبت به کلید مینیاتوری دارد، این یعنی قیمت کلید اتوماتیک از کلید مینیاتوری بیشتر است (ضرب‌المثلی قدیمی داریم در این زمینه که هرچقدر پول بدی آش می‌خوری! حکایت همین تفاوت قیمت کلید مینیاتوری و کلید اتوماتیک کمپکت است). پس باید موقع خرید، ویژگی‌های کلید موردنظر خود را بررسی کنید و اگر به کلیدی ساده با رنج جریان مشخص و قدرت قطع پایین احتیاج داشتید، کلید مینیاتوری را انتخاب کنید و هزینۀ بیشتری بابت خرید کلید اتوماتیک نپردازید.
-
اندازه:
با توجه به همه ویژگی‌های اشاره‌شده برای کلیدهای اتوماتیک کمپکت، طبیعتاً این نوع کلیدها حجم و اندازه بزرگ‌تری را برای خاموش کردن جرقه نسبت به کلیدهای مینیاتوری دارا است.
